Ontdaan van alle franje, kunnen we een en ander op de financiële markten als volgt schetsen. Aandelen- en obligatiekoersen stijgen vooral op de verwachting dat de Fed het monetaire beleid zeer ruim zal houden zo niet ruimer zal maken. De Fed zal dat doen omdat inflatie te laag is. Een wijziging van de monetaire koers is pas te verwachten als de inflatie langdurig met minstens 2 procent per jaar stijgt. Hoge aandelen- en obligatiekoersen en geen inflatievrees maken onder meer edelmetalen minder aantrekkelijk.
Onlangs is de inflatie in de VS gestegen naar 2,6 procent op jaarbasis. Toch ligt de Fed daar niet wakker van. De stijging is namelijk vooral te danken aan een statistisch effect. De prijzen van nu worden vergeleken met de prijzen een jaar geleden. Omdat in het voorjaar van vorig jaar de coronacrisis losbarstte, kwamen de prijzen onder neerwaartse druk. Elke vergelijking tussen nu en toen levert een behoorlijke stijging op. Zoals die 2,6 procent.
De Fed heeft gelijk dat dat effect weg zal ebben. Dat is geen kwestie van het eens of oneens zijn met de bank, het is een wiskundige waarheid.
Grote kans dat dat ook voor een ander effect zal gelden, namelijk de gestegen olieprijs. Die is opgelopen van circa 10 dollar per vat een jaar geleden naar tussen 60 en 70 dollar op het moment. Nogal wiedes dat daaruit flink wat opwaarts effect op de jaarlijkse inflatie komt. Wil uit die hoek de komende kwartalen hetzelfde sterke effect vandaan komen, dan moet de olieprijs doorstijgen naar 120 dollar en meer. Niemand die dat verwacht.
Dat de inflatie de afgelopen maanden is gestegen en dat die de komende maanden zal blijven stijgen, is zo bezien inderdaad geen reden voor zorg.
Het bovenstaande vind ik als macro-econoom irritant. Niet omdat de inflatie hoog is of geen reden voor zorg geeft maar omdat het mijn zicht op de werkelijkheid vertroebelt. We zijn inderdaad gewend naar cijfers zoals het inflatiecijfer te kijken op jaarbasis. Die manier van kijken slaat nu eigenlijk nergens op, omdat we de prijzen vergelijken met een alles behalve normaal of representatieve periode een jaar eerder.
Er bestaat echter wel een manier het zicht te verbeteren voor onszelf en dat is door naar de verandering van prijzen op maandbasis te kijken. Dus niet naar de prijzen uit maart 2021 vergeleken met die in maart 2020 maar vergeleken met die in februari 2021.
Het sterke statistische effect waar ik het daarnet over had, speelt namelijk níet bij maandcijfers. Het zijn de maandcijfers die mij dus helpen in te schatten hoe de inflatie onderliggend ligt en een inschatting te maken over die belangrijke kwestie, namelijk of de recente stijging structurele trekjes vertoont. Als dat het geval is, dan zou de Fed wel eens in een eerder stadium dan menigeen denkt, kunnen gaan praten over de noodzaak voor een minder ruim beleid. Met alle gevolgen van dien op de markten.
In maart zijn de prijzen met 0,6 procent gestegen vergeleken met februari. Dat lijkt niet veel te zijn maar het is wel de sterkste stijging op maandbasis sinds augustus 2012.
Met het heropenen van de economie neemt de kans ook toe dat winkeliers hun prijzen zullen verhogen. Enerzijds om de geleden schade deels te compenseren en anderzijds omdat zij zelf te maken hebben met hogere kosten, zoals uit de stijging van de producentenprijsindex blijkt. De producentenprijsindex (ppi) steeg in maart met 4,2 procent, de sterkste toename sinds september 2011. Ervaring leert dat er een vertraging zit tussen de stijging van de ppi en consumenteninflatie.
Al met al zou het niet verbazen als de komende tijd de inflatiecijfers hoger uitkomen dan verwacht ook na de correctie voor het genoemd statistisch effect. De kans blijft overigens ook dan klein dat de Fed serieus zal overwegen de monetaire koers te wijzigen. Op de financiële markten kan enige speculatie daarover ontstaan, wat voor meer onzekerheid en volatiliteit zou zorgen en de goudprijs onder neerwaartse druk kan zetten. Aan de andere kant geldt dat het bij speculatie zal blijven; de Fed telegrafeert duidelijk niet van plan te zijn de rente op te krikken dit of volgend jaar. Iets wat de goudprijs juist onder opwaartse druk zet. Behoorlijke schommelingen in de prijs de komende maanden zou niet verbazen.
Ontdaan van alle franje, kunnen we een en ander op de financiële markten als volgt schetsen. Aandelen- en obligatiekoersen stijgen vooral op de verwachting dat de Fed het monetaire beleid zeer ruim zal houden zo niet ruimer zal maken. De Fed zal dat doen omdat inflatie te laag is. Een wijziging van de monetaire koers is pas te verwachten als de inflatie langdurig met minstens 2 procent per jaar stijgt. Hoge aandelen- en obligatiekoersen en geen inflatievrees maken onder meer edelmetalen minder aantrekkelijk.
Onlangs is de inflatie in de VS gestegen naar 2,6 procent op jaarbasis. Toch ligt de Fed daar niet wakker van. De stijging is namelijk vooral te danken aan een statistisch effect. De prijzen van nu worden vergeleken met de prijzen een jaar geleden. Omdat in het voorjaar van vorig jaar de coronacrisis losbarstte, kwamen de prijzen onder neerwaartse druk. Elke vergelijking tussen nu en toen levert een behoorlijke stijging op. Zoals die 2,6 procent.
De Fed heeft gelijk dat dat effect weg zal ebben. Dat is geen kwestie van het eens of oneens zijn met de bank, het is een wiskundige waarheid.
Grote kans dat dat ook voor een ander effect zal gelden, namelijk de gestegen olieprijs. Die is opgelopen van circa 10 dollar per vat een jaar geleden naar tussen 60 en 70 dollar op het moment. Nogal wiedes dat daaruit flink wat opwaarts effect op de jaarlijkse inflatie komt. Wil uit die hoek de komende kwartalen hetzelfde sterke effect vandaan komen, dan moet de olieprijs doorstijgen naar 120 dollar en meer. Niemand die dat verwacht.
Dat de inflatie de afgelopen maanden is gestegen en dat die de komende maanden zal blijven stijgen, is zo bezien inderdaad geen reden voor zorg.
Het bovenstaande vind ik als macro-econoom irritant. Niet omdat de inflatie hoog is of geen reden voor zorg geeft maar omdat het mijn zicht op de werkelijkheid vertroebelt. We zijn inderdaad gewend naar cijfers zoals het inflatiecijfer te kijken op jaarbasis. Die manier van kijken slaat nu eigenlijk nergens op, omdat we de prijzen vergelijken met een alles behalve normaal of representatieve periode een jaar eerder.
Er bestaat echter wel een manier het zicht te verbeteren voor onszelf en dat is door naar de verandering van prijzen op maandbasis te kijken. Dus niet naar de prijzen uit maart 2021 vergeleken met die in maart 2020 maar vergeleken met die in februari 2021.
Het sterke statistische effect waar ik het daarnet over had, speelt namelijk níet bij maandcijfers. Het zijn de maandcijfers die mij dus helpen in te schatten hoe de inflatie onderliggend ligt en een inschatting te maken over die belangrijke kwestie, namelijk of de recente stijging structurele trekjes vertoont. Als dat het geval is, dan zou de Fed wel eens in een eerder stadium dan menigeen denkt, kunnen gaan praten over de noodzaak voor een minder ruim beleid. Met alle gevolgen van dien op de markten.
In maart zijn de prijzen met 0,6 procent gestegen vergeleken met februari. Dat lijkt niet veel te zijn maar het is wel de sterkste stijging op maandbasis sinds augustus 2012.
Met het heropenen van de economie neemt de kans ook toe dat winkeliers hun prijzen zullen verhogen. Enerzijds om de geleden schade deels te compenseren en anderzijds omdat zij zelf te maken hebben met hogere kosten, zoals uit de stijging van de producentenprijsindex blijkt. De producentenprijsindex (ppi) steeg in maart met 4,2 procent, de sterkste toename sinds september 2011. Ervaring leert dat er een vertraging zit tussen de stijging van de ppi en consumenteninflatie.
Al met al zou het niet verbazen als de komende tijd de inflatiecijfers hoger uitkomen dan verwacht ook na de correctie voor het genoemd statistisch effect. De kans blijft overigens ook dan klein dat de Fed serieus zal overwegen de monetaire koers te wijzigen. Op de financiële markten kan enige speculatie daarover ontstaan, wat voor meer onzekerheid en volatiliteit zou zorgen en de goudprijs onder neerwaartse druk kan zetten. Aan de andere kant geldt dat het bij speculatie zal blijven; de Fed telegrafeert duidelijk niet van plan te zijn de rente op te krikken dit of volgend jaar. Iets wat de goudprijs juist onder opwaartse druk zet. Behoorlijke schommelingen in de prijs de komende maanden zou niet verbazen.